4. Bewustzijnsoefening: De terugkeer van de dag

Wat houdt het in?

Bij deze mentale oefening overlopen we de gebeurtenissen van de dag maar dan wel in omgekeerde volgorde. Dus van ’s avonds naar de morgen toe. Deze gebeurtenissen worden heel levendig en beeldend voorgesteld. Deze oefening is dus o.a. heel geschikt om het voorstellend denken te ontwikkelen.

Wat is het effect ervan?

Gewoonlijk snelt het denken altijd maar vooruit. We hebben vaak  de indruk dat we de gedachtenmolen niet kunnen stoppen. Het denken wordt dan ook nog eens constant beïnvloed door persoonlijke gedachtepatronen, gevoelens en verlangens. Door nu a.h.w. niet meer vooruit  maar  achterwaarts te gaan denken wordt ons denken rustiger en wordt het geleidelijk losgemaakt van de constante stroom van persoonlijke gedachten, gevoelens en verlangens.

Dit brengt niet alleen rust, maar ook innerlijkheid en bovendien kunnen we gemakkelijker inslapen.

Er ontstaat ook een betere verwerking van de vele indrukken en gebeurtenissen van de dag. Het gemoed wordt lichter.

Het  beeldend, voorstellend denken werkt eveneens regenererend op het zenuwstelsel en de levenskrachten. Verder versterkt de oefening ons concentratievermogen.

Vaak zijn we zo verwikkeld in of gefixeerd op de eigen gevoelens en gedachten dat we de ander te weinig zien. Door de oefening worden we opmerkzamer op de medemens en onze omgeving  en net daardoor ontstaat er meer wijdte in het bewustzijn.

Deze positieve effecten doen zich voor, onafhankelijk van hoe goed of hoe slecht de oefening, uiterlijk gezien, lukt.

Hoe gaan we praktisch te werk?

Deze oefening kan het best ’s avonds gedaan worden, voor het slapen gaan.

Heel  belangrijk is het rechtop zitten; Met een rechte rug en  opgeheven hoofd omdat men dan beter wakker kan blijven.

De ogen blijven geopend. 

Avondschemering

Hoe bereiden we ons voor?

Als voorbereiding observeren we eerst de lichaamshouding. We bekijken de verschillende lichaamsdelen als een neutrale getuige, alsof we van buitenaf op ons lichaam kijken. In een  welbepaalde volgorde; voeten, benen, zitvlak,  lenden, rug, schouders, borstkas, beide armen, nek,  hals, hoofd. Zo ontstaat een eerste orde en rust in de gedachten.

De oefening zelf:

We overlopen de gebeurtenissen van de dag, beginnend met de avond en zo terugkerend naar de morgen. We laten a.h.w. de film van de dag  omgekeerd afspelen. De ganse dag overlopen zou teveel zijn. Daarom kiezen we bijvoorbeeld enkele situaties uit en die stellen we ons heel levendig voor in een beeld. Alsof we op de knop duwen en de film even op stilstaand beeld zetten.

In het begin kiezen we bijvoorbeeld vier situaties, later kunnen we bijvoorbeeld 10 situaties nemen. Na een halve minuut of een hele minuut gaan we over naar het volgende beeld. De gehele oefening kan aanvankelijk enkele minuten en later een 10-tal minuten aangehouden worden.

We stellen ons de situatie en/ of de personen voor maar wel als een neutrale getuige! D.w.z. vrij van de eigen emoties, beoordelingen, enz.

Mogelijke  stoorzenders:

We zullen daarbij situaties zien waar we vaststellen dat  we zelf steken lieten vallen. We gaan hier  tijdens de oefening niet dieper op in maar” parkeren” dit a.h.w. in de marge. Op een ander moment kunnen we ons dan de vraag stellen hoe we hier de volgende keer beter mee kunnen omgaan.

We bemerken dat  we bij  dergelijke vaststellingen geneigd zijn de concentratie te verliezen en af te dwalen van de eigenlijke oefening. We stellen dit gewoon  vast en richten ons terug op de voorstelling van de situatie of persoon.

Naast bovengenoemde stoorzender zijn er nog andere, zoals:

Men wordt zich bewust van hoe moe men eigenlijk is en is geneigd aan de slaap toe te geven. Misschien hadden we de moeheid nog niet bemerkt door de vele activiteiten en afleidingen.

Verder willen andere gedachten zich mengen zodat het moeilijker wordt bij het beeld te blijven.

Door de bepaalde gebeurtenissen terug te zien komen vaak weer de daarmee verbonden gevoelens naar boven en deze willen ons dan weer in beslag nemen.

Ochtendschemering

Het is belangrijk dat we deze stoorzenders kennen en herkennen en  leren er niet meer aan toe te geven. We stellen ze vast en stellen opnieuw het beeld voor.

Belangrijk is dat we van deze oefening geen  voordeel voor onszelf verlangen want dit zou  de vereiste  rust en gelatenheid verstoren.

Het juist omgaan met deze stoorzenders versterkt ons uithoudingsvermogen, de wil en ons concentratievermogen.

Imaginatie van H. Grill over deze oefening uit het boek “ Der Freie Atem und der Lichtseelenprozess

“ Voor de avond is bijvoorbeeld een bewustzijnsoefening geschikt, die tot een betere verwerking van de indrukken en gebeurtenissen van de voorbije dag leidt. De oefening kan het eenvoudigst uitgevoerd worden doordat men de gebeurtenissen in een samenhangende volgorde nagaat. Belangrijk is daarbij niet te hopen op een voordeel voor zichzelf maar geheel neutraal de gebeurtenissen te observeren. De gedachten worden door de waarneming lichter en geordend en daardoor maakt het bewustzijn zich los van het lichaam. Door de herhaling van de oefening zal je een geheel nieuwe waarnemingsgave en meer opmerkzaamheid voor de medemens ontwikkelen.”